Enerjide çözüm: Yüzde 100 yenilenebilir enerji

Panelde her iki konuşmacı da yaptıkları sunum ve verdikleri bilgilerle izleyicilerden tam not aldılar.

Prof. Dr. Kayıhan Pala her zamanki üslubu ve konuya hakimiyeti ile yine çok beğenildi. Özellikle, "termik santral yapılırsa, Bursa'da bugün yakılanın on katı fazla kömür yakılacak ve zaten hava kirliliği sorunu olan Bursa için bu durum cinayettir" sözleri büyük yankı buldu.

Marmara Üniversitesi Enerji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tanay Sıdkı Uyar ise bir yandan termik santrallerin yaşama verdiği zararlara değinirken, ağırlıkla "alternatif enerji politikaları" ya da kendi deyimiyle "enerjide çözüm" üzerinde durdu. Bu yazıda, Prof. Dr. Uyar'ın sözleri üzerinden, ülkemizde yeni konuşulmaya başlanılan "yenilenebilir enerji" üzerinde duracağım.

Uyar, "enerjide çözümün temeli enerjinin etkin kullanımıdır, yani daha az enerji kullanarak işimizi yapmaktır. Neo liberal saldırının önemli bir ayağı batıda kullanımı sona ermiş, geri teknolojiye dayalı, çok enerji kullanan cihazları bizlere satmak, buna karşı uyanık olmalıyız" diyerek önemli bir noktanın altını çizdi. Almanya'da 1990'dan 2050 ylına kadar enerji tüketiminin yüzde 45 azaltılmasının hedeflendiğini belirten Uyar, "Led ampul" fiyatlarının ucuzlaması sonucu kullanımının artmasının enerji tasarrufuna önemli ölçüde katkı yaptığını söyledi.

Prof. Dr. Tanay Sıdkı Uyar enerji tasarrufunun gerekli olduğunu ancak yetmeyeceğini, gereken enerji ihtiyacımızı ise yüzde 100 yenilenebilir enerji ile karşılamamızın önemini vurguladı. Uyar, yüzde 100 yenilenebilir enerji için gerekli üç maddeyi şöyle sıraladı;

-Kaynak olmalı ve ucuz olmalı

-Teknoloji olmalı

-Sorundan değil, çözümden yana yöneticiler, karar vericiler olmalı.

Çözümden yana olmanın, çözüm üretmek olduğunu belirten Uyar, "sadece karşı çıkarak, çözüm üretmeden başarı kazanılamaz" diyerek SYRIZA'nın ve Demirtaş'ın başarılarını örnek verdi. Türkiye'de kaynak sorunu olmadığını, güneş açısından dünya ortalamasının üzerinde olduğumuzu, rüzgar potansiyelinin bugün termik santraller aracılığı ile üretilen enerjnin üç katı olduğunu, jeotermalde hemen beş milyon kişiyi ısıtabilecek kaynak bulunduğunu belirten Uyar, "Avrupa'da yenilenebilir enerji kullanımı arttığı ve ucuzladığı için kömür ve petrol ucuzladı" dedi.

Prof. Dr. Uyar yenilenebilir enerjinin eşitlik, adalet, özgürlük ve barış anlamına geldiğini belirterek şöyle devam etti: "Güneş ısısını herkese eşit dağıtıyor, ulaştığı her yerde insanları özgürleştiriyor, merkezi otoriteye bağlı değil ve uğruna savaş yapmadan bu kaynaklara ulaşılabiliyor. Özelleştirilmesi, alınıp satılması mümkün değil. Güneş ve rüzgar sınırsız, ücretsiz. İnsana düşen doğayla uyumlu yaşamak".

Kömürün 1870'lerin enerji kaynağı olduğunu, California'da kömürden ölümlerin artması sonucu 1980 yılında temiz enerji yasası çıkarılarak rüzgar enerjisi üretimine teşvik getirildiğini belirten Uyar şöyle devam etti: "Obama'nın gelişinden sonra termik santrallerin toplumsal maliyetleri hesaplandı ve 2008 yılında ABD'de yüz adet termik santral projesinin iptal edildi. 2011 yılında da 150'nci termik santral ihalesi iptal edilerek termik santrallere kapı tamamen kapatıldı. Avrupa Yatırım Kredi Bankası artık termik santrallerle kredi vermiyor ve Avrupa'da 1994 yılından itibaren yenilenebilir enerjiye dönüş başladı".

Dünyada 1950'lerde kömürün kirliliği ve zararları görülerek petrole geçilmeye başlandığını belirten Uyar, "Ancak 1970'lerde petrol krizi başlayınca başka arayışlara girildi ve nükleer enerji öne çıktı. Nükleerin tehlikelerinin görülmesi ve halkın karşı çıkması sonucu 1978 yılında nükleerden de vazgeçildi. ABD'de 1978 yılından sonra tek bir nükleer santral yapılmadı. Sigorta şirketleri nükleer santralleri sigorta etmiyor. Türkiye'de de nükleer santral yapılması olanaksız, ancak nükleer atık deposu yapabilirler" dedi.

ABD ve Almanya'nın 2050 yılında yüzde 100 yenilenebilir enerjiye geçiş sözü verdiğini, Çin'in de aynı tarih için yüzde 70 oranını hedeflediğini söyleyen Uyar'ın konuşmasında dikkat çeken diğer bazı ifadeler ise şöyle;

- Rüzgar tribünleri şehir dışında, orada yaşayanların onayı alınarak yapılmalı

- Güneş panelleri çok ucuzladı, evininiz çatısına 7 bin TL ye panel kurarak yaşam boyu ücretsiz enerji kullanabilirsiniz

- Yenilenebilir enerji yerel istihdam da sağlar. Geçen yıl 6.5 milyon kişiye iş sağlandı

- Dünya yenilenebilir enerjiye giderken biz hala sorundan yana duruyoruz. Böyle giderse dünyanın en çok kanser hastanesi olan, en iyi kanser tedavisi yapılan ülke olmakla övüneceğiz

- Yenilenebilir enerji için şebekenin akıllı şebeke olması gerekir. Enerjinin depolanması önemli, akıllı şebekeler bu konuda yardımcı oluyor

Prof. Dr. Tanay Sıdkı Uyar sözlerine noktayı şu cümle ile koydu:

"Türkiye'de sorundan değil, çözümden yana karar vericiler olursa 2023 yılında yüzde 100 yenilenebilir enerjiye geçilebilir. Kaynak ve teknoloji var, eksik olan çözümden yana olan karar vericiler".

twitter.com/aserdaresen