Sanayi atık sularda kapasiteyi aşarsa!

Osmangazi ilçesi Panayır Mahallesi’nde bulunan Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisinden çıkan atıksuların dereye kirli bir şekilde deşarj edilmesinden çevre halkı rahatsızdı. Bu konuda Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne araştırılması yönünde bir önerge sunulmuştu. Çevre ve Sağlık Komisyonu tarafından araştırılan önerge, 11 Aralık’ta yapılan Meclis toplantısında gündeme geldi. Tesisten gelen kirli su nedeniyle çevrede yaşanan kirliliğin araştırılması önergesine Çevre ve Sağlık Komisyonu’nun verdiği raporda; tesisin 7 Kasım tarihinde yapılan denetimle incelendiği, bakanlığın belirlediği kriterleri uygun arıtma yapıldığı, bakanlıkça ölçüm izleme sistemi ile sürekli denetlendiği tespit edildiği belirtildi.

Komisyonun raporunu değerlendiren Başkan Mustafa Bozbey, “Arkadaşlarımızın da tespitleri var. Kaçak olarak deşarjlar söz konusu. Çevre Müdürlüğüyle de ilişkileri daha da güçlendirip bir an önce kaçak deşarj yapan fabrikaların hem cezalandırılması, gerekirse de kapatılmasına kadar giden süreci isteyeceğiz” diye konuştu.

Bursa Su Kolektifi’nin de bu konuda Ağustos ayından itibaren yaptığı gözlemleri var. Panayır Mahallesi halkı da 31 Ağustos tarihinde Taşköprü üzerinde derenin pis kokusundan, hastalıktan dolayı isyan etmişti. Çevre Komisyonu Raporunda Yeşil Çevre Atıksu Arıtma'nın uygun deşarj yaptığı, asıl sorunun kaçak sanayi olduğu yazıyor. Kolektif, gözlemlerinde raporda belirtilenin ve verilerin aksine Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi’nden çıkan suyun kirli olduğunu fotoğrafladıklarını savunuyor.

Bakanlığın belirlediği atık su arıtma tesislerinden arıtılması gereken ölçütler

Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi'nden Ağustos ayında çıkan arıtılmış su

Kolektif, “Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi'nin deşarjını bir kaç kez gözledik. Hepsi kirli deşarjdı. Komisyon tarafından arıtılmış örnek gibi gösterilen beher kaplardaki gibi su çıkışına hiç rastlamadık. Tam tersi arıtılmamış beher kaptaki su gibi deşarj vardı. Tesisin kirli koyu renkli mutfak süzgecinde bile kalacak partikül yüklü deşarjına tanık olduk. Tesis ilk kurulduğunda sulama kanalına yaptığı kirli deşarja çiftçiler isyan edince deşarjını Deliçay Deresi’ne taşımak zorunda kaldığı unutulmamalıdır. Belediyeler, kaçak yapılan fabrikaları, ova işgal edildiği için, ruhsatlarını iptal ederek kolayca ortadan kaldırabilir” ifadelerini kullanıyor.

Kolektif, Kestel, Gürsu, Yıldırım ve Osmangazi ilçelerinde son 5 yılda ovada tesislerin yüzde 85 arttığını saptadıklarını belirtiyor: “Bunlar, Bursa ovaları 2021'de Büyük Ova Koruma Planına alındığı halde oldu.”

Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi’nin Bursa’da en kirli 3’ncü deşarj yapan tesis olduğunu savunan kolektif, tesisin kendisine bağlı fabrikalara belirlenen metreküp debinin üzerinde debi deşarj etmemeleri yönünde uyarıda bulunduğunu belirtiyor. Peki Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi’ne bağlı fabrikalar belirli metreküp debinin üzerine çıktıklarında atık sularını nereye deşarj ediyorlar? Üstelik hiç arıtılmadan…

Kolektif, Ankara Yolu Adaköy girişinde buna yönelik bir inceleme daha yaptı. Barakfakih Organize Sanayi’nin kapasite fazlası atık suyu arıtmadan sulama kanalına boşaltan şamandıra sistemi bulunuyor. OSB'deki kapasite artışını karşılayacak atık su kanalları yıllardır genişletilmedi. Ankara Yolu Adaköy girişinde Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Tesisi’ne giden Büyükşehir Belediyesi’ne ait atık su Terfi Tesisi kapasiteyi karşılayamıyor. Yağmurla birlikte yoğunlaşan Barakfakih OSB'den gelen atık sular arıtılmadan dereye boşaltılıyor. Serme Köyü girişinde ise Barakfakih OSB'den gelen birer metrelik üç yağmur suyu kanalından sanayi atık suları Sulama Kanalı deresine boşalıyor. Kolektif, “Bursa'nın dereleri Nilüfer Çayı’na karışmadan önce Yeşil Çevre Arıtma Tesisi'nin gerektiği gibi arıtma yapmadığı deşarjıyla ilk elden kirletmesi engellenmelidir. Uludağ’dan bir damla su gelmeden Nilüfer Çayı’nın rezalet akışının temelinde bu kaçak deşarjların ve arıtıldı görünümü veren atıksu arıtma tesislerinin deşarjları olduğunu belirledik. Kapasite fazlalığını olduğu gibi dereye veren bir sistem” diyor.