Sağlıkçılar da insandır

Sağlık her bireyin yaşamsal temel haklarından biridir. Herkes sağlık hizmetini en iyi şekilde almak ister. Sağlıkçının güler yüzü ve iyi iletişimi hizmetin verilmesinde çok önem arz etmektedir.

İçinde bulunduğumuz pandemi döneminde sağlıkçıların işinin daha da zorlaştığı bir gerçek, ama sağlık hizmeti alan hasta ve hasta yakınlarının beklentileri hiç değişmedi hatta daha da arttı.

Hasta ve hasta yakınlarının beklentileri ne olursa olsun onlar hasta ve sağlık hizmeti verecek olan sağlıkçılara göre psikolojik olarak en az bir seviye daha alttadırlar. Sanırım bu sürecin püf noktası buradadır ve bunu unutmamak gerekir.

Ancak sağlıkçılar eğitimleri boyunca maalesef iletişim becerilerini geliştirme konusunda bir eğitim almamaktadırlar. Bu becerileri o yaşlara gelene kadar en yakınlarından etkilenerek şekillendirdikleri ile mesleklerini yapmaktadırlar. Bunun doğru mu, yanlış mı, eksik mi, geliştirilmeli mi, yeterli mi olduğu konusunda sağlıkçıların kendileri dahi farkında değillerdir.

Ama şunu  göz ardı etmemek gereklidir: Sağlık hizmetini veren de insan, sağlık hizmetini alan da insan. O halde iki insanın iletişimi doğru, tam ve olması gerektiği gibi olmalıdır. Yani iletişim becerileri eğitimi şart! Her bireyde şart ama sağlıkçılarda şart olmasının önemi daha büyük.

İletişimin tam olması için iki insanın birbirlerini dinlemeyi bilmeleri gerekmektedir. Birbirini dinlemeyen, anlamayan iki kişinin arasında öfkeye bağlı bir patlama olasılığı çok yüksektir. Günümüzde sağlıkçılara yönelik fiziki şiddetin nedeninin bu olduğunu düşünmemizde fayda vardır. Sağlıkçılara iletişim becerileri eğitim hayatının ne kadar erken safhasında kazandırılırsa o kadar iyi olur. Mesleğe başladıktan sonra ve hele yaş almış sağlıkçılarda iletişim becerilerinin etkili olarak oluşturulması ve kendilerinden etkili iletişim beklenmesi zordur.

"Ağaç yaş iken eğilir" misali bu tür gelişimsel beceriler ne kadar erken yerleştirilirse o kadar iyi olur. O zaman belki "Beyaz Kod" diye acil durum kodları gerekmeyecek, belki "Beyaz Kod" diye sağlıkçıların zorunlu eğitimi olmayacaktır.

Unutmayalım sağlıkçılar da insandır; bir anne, bir baba, ve ailelerinin evladı olarak yapması gereken işleri, çözmeleri gereken sorunları, duyguları vardır. Onlarn da yeme, eğlenme, tatil yapma ihtiyaçları vardır. Onlar üzülür, sever, sevilirler. Sağlık hizmeti alanların sağlıkçıları tüm bu yönleriyle görmelerinde fayda vardır.

Sağlıkçı ile sağlık hizmeti alan arasındaki iletişim çok önemlidir. Yalın düşüncenin 8 israfına artık 9'uncu israf olarak iletişim hatalarını eklemek gerekir. Hataların ve istenmeyen olayların kök nedenlerine inildiğinde iletişim hataları karşımıza mutlaka çıkmaktadır. Bu yüzden sağlık hizmetinde iletişim hatalarını engellemek için yalın düşünce mantığı gereği iletişim becerileri konusunda sağlıkçılarımız desteklenmelidir.