Tıbbi malzeme tedarikinde sorun; Döviz kuru hareketliliği

PELİN AKDEMİR / BURSAPORT

Hastanelerde en fazla beyin cerrahi ve ortopedi alanında tıbbi malzeme tedarikinde sıkıntı yaşanıyor. İthal gelen tıbbi ürünlere doların hareketliliğinden ve belirsizliğinden dolayı ulaşılamadığı belirtiliyor. Hekimler, "Hastaya gün veriyoruz, ameliyat etmiyoruz" diyor.

Bursa Tabip Odası Başkanı Alpaslan Türkkan, tıbbi malzemelerde yaşanan sıkıntının sebebini "doların hareketi ve ne olacağının kestirilememesi" olarak açıkladı. Türkkan, malzemenin olduğunu fakat doların hareketliliğinden dolayı kullanılan malzemenin aynı paraya yerine konulmadığını belirtti. Kamu hastanelerinin hemen ödeme yapmadığı için zarara uğradığını kaydeden Türkkan, "Çıkar yol olarak, hastanelerin bir kısmı ihtiyaç olan malzemeyi söylüyor vatandaşa 'bunu alıp, gel' diyor. Bazı hastaneler ise malzemenin parasını o günkü kurdan vatandaştan alıyor, malzemeyi hemen peşin satın alıyor. Bu sağlık hizmetinin aksamasına neden oluyor" diye konuştu.

'MALİYET DÜŞÜRMEK İÇİN TEK KULLANIMLIK ÜRÜNLER DEZENFEKTE EDİLEREK TEKRAR KULLANILIYOR'

"Görüntülemede kullanılan, tanı testi olarak kullanılan bir kısım malzemelerde de sıkıntı yaşanıyor" diyen Türkkan, şu açıklamada bulundu:

"Maliyet artışı nedeniyle insanlar sağlık hizmetlerini ötelemeye çalışıyorlar. Bir kez kullanımlık malzemelerin pahalılığı ve zaman zaman bulunamaması nedeniyle hastalığın teşhisinde gecikme oluyor. Teşhiste gecikme, ilerlemiş evre kanserleri ile karşımıza gelebilir. Tıbbi cihazlar genellikle tek kullanımlık. Şirketler bunu aslında önermiyor ama görüntülüme cihazları ya da tedavide kullanılan kimi cihazlar tek kullanımlık olmasına rağmen dezenfekte edilerek birden fazla kullanılabiliyor. Dezenfekte edildikten sonra kullanılarak maliyet düşürülmeye çalışılıyor."

Temizlik ve ihtiyaçlar konusunda sıkıntı yaşanmadığını belirten Türkkan, "Bu gidişat onu da arkasından getirecektir. Özellikle kağıttaki artıştan dolayı olacaktır" dedi. Türkiye'de ilaçların yüzde 30'a yakının olmadığını ifade eden Türkkan, "Geçtiğimiz haftalarda bu olmayan ilaçlardan biri insülindi. Ne kadar hayati ne kadar olmazsa olmaz bir ilaç. Ama hastalar bu ilaca ulaşamadılar. Doların hareketi, toplum sağlığını ciddi boyutta tehdit eden bir şey" ifadelerini kullandı. Türkkan, "Malzemeleri biz üretmediğimiz için bunun ticareti de döviz kurlarına bağlı yürütülmek zorunda. Kurlarda bu belirsizlik olduğu sürece bunun çözülmesi mümkün değil gibi görünüyor. Doğrudan ekonomiye bağlı bir durum. Siyasi erkin kararları bizim malzemeye ve ilaca ulaşmamızı doğrudan etkiliyor ne yazık ki" diye konuştu.

'SUT FİYATLARI GÜNLÜK KUR ÜZERİNDEN GÜNCELLENMELİ'

SES Bursa Şube Başkanı İrfan Açık, medikal firmaların özellikle beyin şantı, ortopedi malzemeleri ve ameliyathanelerde kullanılan diğer malzemeleri hastanelere vermediğini belirterek, "Doların hareketinden dolayı elinde malzeme olan firmalar malzemeyi satmıyor. Malzeme eksikliği vahim durumda." dedi.

Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) fiyatları 2010 yılından beri güncellenmedi. SUT fiyatları, dolar kurunun dönemin 1,5 TL olarak sabitlenmesi, yani on bir yıl önceki fiyatlardan tedarik firmalarından malzemeler talep ediliyor. Piyasa değerinin çok altında malzemenin talep edilmesi nedeniyle firmaların elindeki malzemeyi vermek istemediğini belirten Açık, "Firma malzemenin maliyetini çıkaramıyor, sana gelip verir mi? En başta Sağlık Bakanlığı'nın bu fiyatları günlük güncellemesi gerekiyor. Güncellenmediği sürece bu sıkıntılar yaşanacak. Günlük kur üzerinden malzemelerin fiyatları güncellenmeli" diye konuştu. Temel ihtiyaç ve temizlik malzemeleri hakkında hastanelerde stokta malzeme olduğunu söyleyen Açık, "Stoktaki ürünler bitince sorunlarla karşılaşılabilir. Belki özel hastanelerde bu durum şu anda sıkıntıdır. Ama kamu hastanelerinde öncelikli durum ilaç ve tıbbi malzeme eksikliği" dedi.