İnşaatı bittikten sonra ÇED raporu alınan fabrikaya yargı 'dur' dedi

Bursa'nın Orhangazi ilçesine bağlı Heceler Köyü'nde İznik Gölü'ne 400 metre mesafede ÇED raporu olmadan inşa edilen zeytinyağı fabrikasına karşı açılan davada, 'ÇED gerekli değildir' kararının iptaline karar verildi.

Göl yakın mesafe koruma ve sulak alan tampon bölgesinde Ak Parti Bursa Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Murat Evke'nin kızı Ebru Evke'ye ait Olea Armonia Zeytinyağı Fabrikası, ÇED sürecine tabi olmasına rağmen 'ÇED olumlu' veya 'ÇED gerekli değildir' raporu alınmadan inşa edildi. Bursa Barosu Çevre Komisyonu üyesi avukatlarından Erol Çiçek ve Sedat Ata'nın göl kenarında inşa edilen fabrikanın 'ÇED olumlu' veya 'ÇED gerekli değildir' raporunun olup olmadığını sorgulamasıyla fabrikanın yasalara ve yönetmeliklere aykırı olarak inşa edildiği ortaya çıktı. Orhangazi Belediyesi tarafından, proje tanıtım dosyası bile olmayan fabrikanın inşası için ÇED süreci işletilmeden tesise inşaat ruhsatı verildiği belli oldu.

FABRİKAYA İDARİ PARA CEZASI VERİLDİ

Bursa Barosu Çevre Komisyonu üyesi avukatlarından Erol Çiçek ve Sedat Ata, inşaatın durdurulması ve göz yuman yetkililer hakkında yasal işlem yapılması istemiyle Bursa Valiliği'ne başvurdu. Çiçek ve Ata'nın Bursa Valiliği ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na verdiği bilgi edinme dilekçelerine yanıt verilmedi. Valiliğin yanıt vermemesi üzerine, Valiliğin örtülü ret anlamına gelen bu işlemine karşı dava açıldı. Valilik, mahkemeye sunduğu cevap dilekçesinde ise, tesisin mühürlendiğini ve idari para cezası verildiğini belirtti. Buna rağmen Bursa 1. İdare Mahkemesi, 13 Nisan'da yürütmenin durdurulması istemini reddetti.

'ÇEVRE ETKİLERİ BİLİMSEL OLARAK İNCELENMEDİ'

Bu arada Aslı Evke Barka adına hazırlanan 'Proje Tanıtım Dosyası'na (PTD) valilik tarafından  10 Mart'ta 'ÇED gerekli değildir' kararı verildi. Avukatlar Çiçek ve Ata, 'ÇED gerekli değildir' kararına da dava açtılar. Dava sonucunda proje tanıtım dosyasındaki 'ÇED gerekli değildir' kararı, 3. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi. Mahkeme, iptal kararında, proje alanın 500 metre kuzeyinde yer alan duyarlı bir yöre olan İznik Gölü'ne ve çevreye etkilerinin bilimsel olarak incelenmediğini gerekçe gösterdi. Gerekçede, dava konusu proje alanının "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" olarak tescilli olan İznik Gölü'nün yakınında olduğu ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'nden "Sulak Alan Faaliyet İzin Belgesi" alınmadığı belirtildi.

'YASALARI UYGULAMASI GEREKENLER ÜÇ MAYMUNU OYNAR'

Proje tanıtım dosyasıyla verilen 'ÇED gerekli değildir' kararının iptal edilmesiyle işletme sahipleri, 'ÇED olumlu' ya da 'ÇED gerekli değildir' kararı için normal süreci başlatabilir ya da davayı temyiz edebilir. Orhangazi Belediyesi'nin ÇED raporu olmadan ruhsat verdiğine dikkat çeken Avukat Erol Çiçek, "Ruhsat hukuka aykırı ama mevzuata aykırı olarak göz yumdukları kesin. Bu ülkede yasalar AKP'lilere uygulanmaz, yasaları uygulaması gerekenler ise, üç maymunu oynar" dedi.

ÇED sürecine sokulmadan inşa edilen fabrika için AB Katılım Öncesi Kırsal Kalkınma İçin Yardım Programı (IPARD) kapsamında hibe desteği olduğunu hatırlatan Çiçek, "Programın amacı tarım sektörünü ve kırsal alanları daha sürdürülebilir hale getirmek iken İznik Gölü sulak alanı tampon bölgesinde, üstelik benzer tesisler için verilmiş mahkeme kararları da ortadayken, tam aksine birinci sınıf tarım ve zeytin arazisinde yasa dışı bir faaliyet olarak görmezden gelinmektedir. Avrupa Birliği Türkiye IPARD Ajansı bu olan bitenlerle ilgileniyor mu acaba?" diye sordu.