SON DAKİKA
Hava Durumu

Ücretsiz ders kitaplarının yolculuğu; Yayınevinden geri dönüşüme

Öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılan ders kitaplarının çoğu, özel okullarda kullanılmadan geri dönüşüme gidiyor. Eğitim Sen Genel Başkanı Kurul, planlama ile israfın önüne geçilebileceğini söyledi.

Haber Giriş Tarihi: 31.10.2022 09:41
Haber Güncellenme Tarihi: 31.10.2022 11:55
Kaynak: Haber Merkezi
https://www.bursaport.com
Ücretsiz ders kitaplarının yolculuğu; Yayınevinden geri dönüşüme

PELİN AKDEMİR / BURSAPORT

2003-2004 eğitim öğretim yılından itibaren ders kitapları öğrencilere ücretsiz olarak verilmeye başlandı. Millî Eğitim Bakanlığı’nın verilerine göre 2003-2021 yılları arasında 3 milyar 550 milyon ders kitabı dağıtımı yapıldı. Bu yılın başında öğrencilere 153 milyon ders kitabı dağıtıldı. Millî Eğitim Bakanlığı, bu kitapların hazırlanması ve basımı için yayıneviyle anlaşıyor. Kitabın içeriğinin hazırlanması yayınevine bırakılıyor. Basımı yapılan kitaplar, yetkili kişilerce tüm okullara gönderiliyor. Peki bu kitaplar okullarda ne kadar kullanılıyor? İçerik olarak ne kadar kullanışlı?

Devlet okullarında devletin dağıttığı kaynak kitapların kullanılması zorunlu. Özel okullarda böyle bir zorunluluk olmadığından çoğunlukla özel basım kitaplar kullanılıyor. Özel okullardaki öğretmenler, devlet kaynak kitaplarının yetersiz olduğu görüşünde. Bu nedenle özellikle özel okullarda ya göstermelik öğrencilere dağıtılıyor ya da hiç kullanılmadan geri dönüşüme gidiyor. Diğer yandan Türkiye’de ders kitaplarının kullanım süresinin bir yıl olması da hem çevre hem de ekonomik açıdan sorunlar yaratıyor. Hazineden her yıl devlet kitaplarının basımı için ödenek ayrılıyor.

KAĞIT FİYATLARINDAKİ YÜKSELİŞ GERİ DÖNÜŞÜMÜ ARTIRDI

Dağıtılan ders kitaplarının, defter ve atık kağıtların geri dönüşüme kazandırılması ise bakanlık tarafından 2020-2021 eğitim öğretim yılının sonunda başlatıldı. Kâğıt fiyatlarının yükselmesinden dolayı önceden çöpe atılan kullanılmış veya kullanılmamış kitaplar artık gelir elde etmek amacıyla da geri dönüşüme kazandırılıyor. Devlet okullarında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün açtığı ihaleyi kazanan firma kitapları satın alıyor. Özel okullarda kitaplar, okulun anlaşmalı olduğu firma tarafından belli bir ücret karşılığı satın alınıyor. Böylece özel okullarda bütçelerine ek gelir getirmiş oluyorlar.

‘O KİTAPLARLA ÖĞRENCİ ÜNİVERSİTEYE HAZIRLANAMAZ’

40 yıldır öğretmenlik yapan ismini vermek istemeyen Kimya öğretmeni, özel okullarda kitaplar dağıtılsa bile çoğunun kullanılmak amacıyla değil öğrencilerde bulunması için verildiğini söyledi. Başka kaynakların devlet kitaplarına göre daha renkli ve daha çok soru çözümünün olduğunu aktaran öğretmen, “Fen lisesinde çalışan öğretmenlerin çoğunun bu devlet kitaplarını kullanacaklarına inanmıyorum. O kitaplarla öğrenci üniversiteye hazırlanamaz. Beş sene önce bir devlet okulunda devlet kitaplarının kullanılmadan çöpe gittiğini gördüm” diye konuştu. Öğretmen, özel okulların dönem başında aranıp devlet kitaplarının istenip istenmediğinin sorulması halinde boşa giden kitapların önüne geçilebileceğini belirtti. 

‘ÇOK BASİT OLDUĞU İÇİN 20 DAKİKADA KİTAP BİTİYOR’

Özel okulda çalışan iki İngilizce öğretmeni, özel okullarda yıllarca devletin hazırladığı dil kitaplarının göstermelik öğrencilere dağıtıldığını ve kullanılmadığını ifade etti. Yabancı dil kitaplarının yetersiz olduğunu söyleyen öğretmenler, “Çok basit olduğu için 20 dakikada kitap bitiyor zaten. Devlet okullarındaki İngilizce seviyesi onlar için uygun olabilir. Ama artık devlet okullarında bile bazı müdürler izin verirse ek kaynak kullanıyor öğretmenler. Ya da başka kaynak kullanmak yasak olduğu için öğretmenler fotokopiyle gizli gizli ders işliyorlar” diye konuştular.

BURSA’DAKİ DEVLET OKULLARINDA 1 YILDA 2 BİN TON KİTAP GERİ DÖNÜŞÜME GİDİYOR

Devlet okullarında İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün düzenlediği ihaleler ile kitaplar geri dönüşüme gidiyor. Okullar kapandıktan sonraki bir ay sürede kitaplar toplanıyor. İhaleyi kazanan firma okullardan topladığı kitapları presliyor. Presleme işleminin ardından kâğıt fabrikalarına satılan kitaplar hamura dönüştürülüp tekrar üretime giriyor.

Bursa’da faaliyet yürüten Çekmişoğlu Atık Geri Kazanım firma sahibi Adil Bayraktar, Bursa’daki devlet okullarının tamamında bir yılda toplamda kullanılmış-kullanılmamış 2 bin ton kitap çıktığını söyledi. Özel okuldan çıkan kitap sayısının değiştiğini belirten Bayraktar, “5 ton da var 8 ton da var. O öğrencilerin kitapları getirmesine bağlı. Genellikle kullanılmış kitaplar geliyor ama hiç kullanılmadan geri dönüşüme giden devletin verdiği kitaplar da var” diye konuştu.

Kağıt fiyatlarındaki artıştan dolayı kitaplar haziran ayında toplanıyor. Yaz sonunda kâğıt kilogram fiyatının 7 lirayı bulmasına rağmen şimdi 2 liraya kadar düştüğünü söyledi. “Biz beş liraya alıyorsak yedi liraya da satıyoruz” diyen Bayraktar, akaryakıt fiyatlarından dolayı toplama maliyetlerinin yükseldiğine dikkat çekti.

‘HEM EKOLOJİYE HEM EKONOMİYE ZARAR VEREN BİR DURUM’

Eğitim Sen Genel Başkanı Prof. Dr. Nejla Kurul, Amerika, Almanya gibi ülkelerde ders kitaplarının beş yıl süreyle kullanıldığını belirterek Türkiye’de bu sürenin bir yıl olmasının verdiği olumsuz durumları şöyle aktardı: “Hem ekolojiye hem ekonomiye zarar veren bir durum. Birçok ağaç kesiliyor ve basımı için ciddi bir kaynak ayrılıyor. Ücretsiz olarak gelen bakanlığın bastırdığı kitapların kullanılmaması durumunda önemli bir kısmının geri dönüşüme verildiği bilgisi bize geliyor.”

Kurul, ders kitapları hazırlanırken içeriğinin planlanmasının doğru bir şekilde yapılması gerektiğine ve gerçek ihtiyacın belirlenip basım ve dağıtımın ona göre yapılmasının önemli olduğunu belirtti. Kurul, “Kamuda 17 milyon öğrencinin eline ulaşan kitapların kullanımına dair izleme çalışmalarının olmadığını görüyoruz. Kamu kaynaklarının israfı ya da kamu kaynaklarının belli yayın evlerine aktarılması yönünde konunun izlenmesine ihtiyaç var. Özelleştirme ve ticarileştirme üzerinden kitap basımının söz konusu olduğunu görüyoruz” şeklinde konuştu. Konu hakkında Millî Eğitim Bakanlığı’nın kamuoyuyla yeterli bilgi paylaşmadığını ifade eden Kurul, kitap içeriklerinin ve kullanımının takibinin bakanlık tarafından yapılması gerektiğini söyledi.  

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.