Söz, yetki, karar halka!

14 Ekim 1979'da Fatsa ilçemizde ülkemiz yerel yönetim tarihi açısından çok önemli bir olay gerçekleşmişti. İlçede yapılan ara yerel seçimde, devrimcilerin desteklediği Fikri Sönmez bağımsız aday olarak girerek diğer tüm adayların toplamından fazla oy alarak belediye başkanı seçildi. Göreve başlar başlamaz mahallelerde halk komiteleri oluşturan Sönmez, ilçenin tüm sorunlarını halkla birlikte çözmeye koyulmuş, "söz, yetki, karar halka" ilkesini yaşama geçirmişti.

Sönmez, "yerinden yönetim" uygulaması ile dokuz ayda ilçenin önemli sorunlarını çözdü. Ancak halkın yönetime katılması ve uygulamanın başarılı olmasından ürken egemenler Fatsa'yı hedefine aldı. 11 Temmuz 1980 tarihinde yapılan büyük bir operasyon ile Fatsa halk yönetiminden "kurtarıldı", Fikri Sönmez ile birlikte 300 kişi tutuklandı. Yerel yönetimlerde devrim yapan Fikri Sönmez'i 4 Mayıs 1985 günü Amasya cezaevinde kaybettik.

Yeşil Sol Parti, Fikri Sönmez'in Fatsa Belediye Başkanı seçilmesinin yıl dönümünde "Fikri Sönmez Yerel Yönetimler Sempozyumu" düzenledi. İstanbul'da düzenlenen sempozyumda ülkemizin yerel yönetim uygulamalarına damgasını vuran ve çok renkli bir görüntü veren konuşmacılar deneyimlerini aktardılar. Kalabalık bir dinleyici kitlesinin izlediği sempozyum, iki oturumun ardından gösterilen belgesel ve forum ile sonlandı.

Sempozyumun açılışını yapan Yeşil Sol Parti Eş Sözcüsü Eylem Tuncaelli "bugün burada nasıl bir yerel yönetim istediğimizi ve bunu gerçekleştirmek için neler yapacağımızı konuşacağız" demişti. Gerçekten de sempozyuma katılanlar salondan ayrılırken daha donanımlı ve daha umutluydu. Fatsa'da, Diyarbakır'da, Hopa'da, Çamlıhemşin'de ve Nilüfer'de yapılanları dinleyince "neden olmasın?" sorusu tüm katılımcılarda umutları büyüttü.

Sempozyumun ilk oturumunda "Fatsa'dan Bugüne Yerel Yönetimler" başlığı altında Ovacık Belediye Başkanı F. Mehmet Maçoğlu, HDP Batman Milletvekili Saadet Becerikli, Fatsa deneyiminin tanığı Pertev Aksakal söz aldılar. Maçoğlu Ovacık'da yaptıkları sıra dışı işleri anlatırken dinleyenlerin gözleri parlıyordu. Saadet Becerikli yerel yönetimlere kadın bakışı üzerinde dururken, Pertev Aksakal ise Fatsa deneyiminin tanıklığı ile konuştu. "Doğrudan demokrasi kavramı Fatsa ile özdeşleşmiştir" diyen Aksakal Fatsa'da öncelikle mahalle komitelerinin kurulduğunu, Fatsa tartışmasının eşit, özgür Türkiye için bir gelecek tartışması olduğunu söyledi.

Sempozyumun ikinci oturumu "Yerel Yönetimler ve Toplumsal Siyaset" başlığı altında yapıldı. Bu oturumda ilk sözü alan Diyarbakır eski belediye başkanı Osman Baydemir başkanlık döneminde yaptıklarını, karşılaştığı sorunları anlattı. "Belediyecilik aynı zamanda koruyucu hekimliktir, sağlıklı suya herkesin erişim hakkını sağlamaktır" diyen Baydemir kadınları özgürleştirmek için kurdukları devasa çamaşırhaneleri, çoğumuzun duymadığı Kent Üniversitesini, "Güneş Evi"ni anlattı. Bir yıllık OHAL döneminde belediyelere atanan kayyımlardan dokuz tanesinin yolsuzluk nedeniyle görevden alındığı, kendilerine açılan yüzlerce dava arasında tek birinin bile akçeli işlerle ilgili olmadığına ilişkin sözleri ise çok anlamlıydı.

Hopa eski Belediye Başkanı Yılmaz Topaloğlu ve Çamlıhemşin eski Belediye Başkanı İdris Lütfü Melek kendi deneyimlerinden söz ederken, Nilüfer Kent Konseyi Başkanı Fehmi Enginalp doğrudan demokrasinin temeli olan mahalle komitelerinin kuruluşunu anlattı. Enginalp ayrıca kent hukuku, kent hakkı, kentlilik bilincinden söz etti ve "tüm insanlar kent hakkından eşit yurttaşlar olarak, ayrımcılığa uğramadan yararlanmalıdır" dedi. Hopa ve Çamlıhemşin eski belediye başkanlarını dinlerken bu belediyelerin bir dönem sonra AKP'ye geçtiğini, yapılan yanlışları, sol içi çekişmeleri  bir kez daha anımsayarak hüzünlendik.

Üçüncü oturumda Nazım Alpman'ın hazırlamış olduğu "Fatsa'nın soyadı Terzi Fikri" belgeseli gösterildi ve ardından yapımcı ile söyleşiye geçildi. Sempozyumun son bölümünde ise Yüksel Taşkın moderatörlüğünde "Katılımcı Belediyecilik Forumu" gerçekleştirildi. Çok sayıda konuk söz alarak konuya ilişkin görüşlerini belirttiler.

Sempozyum Terzi Fikri'nin oğlu, Yeşil Sol Parti Eş sözcüsü Naci Sönmez'in kısa değerlendirmesi ile tamamlandı. Sönmez, yerel seçimler ve başkanlık seçimlerine giden önümüzdeki dönemde Türk- Kürt, dindar- laik, sağcı- solcu gibi ayrımların ortadan kaldırılarak, diktatörlüğe karşı demokrasiyi savunan en geniş kesimlerin birleşik mücadelesini örgütleme zorunluluğundan söz etti.

Bu sempozyum bir kez daha hatırlattı ki yaşadığımız tüm sorunların çözümü yerinden yönetime, doğrudan demokrasiye odaklı. Halkın karar alma süreçlerinde, uygulamada ve denetimde olmadığı bir yönetim biçimi sadece sorun yaratıyor.

O halde "Söz, Yetki, Karar Halka"!

@aserdaresen