Bencil olabilmenin dayanılmaz hafifliği

Bu durum sadece hayvanlar için değil, insanoğlu için de geçerli. Daha yeni oturmayı becerebilmiş bir çocuk elindeki oyuncağı asla paylaşmak istemez. Tek sahibi odur öyle kalmasını ister.

Yaş ilerledikçe sosyalleşmenin sonucu yavaş yavaş paylaşmayı öğrenmeye başlar. Ama hiçbir zaman bencillik ve çıkar duygusu yok olmaz. Yaşamın doğası gereği yok olması da mümkün değildir. Hele bir de kapitalist tüketim ilişkileri içerisinde bu hiçte mümkün değildir. "Benim olmalıdır". "Daha iyisi olmalıdır", "Daha fazla olmalıdır" gibi duygular gelip yaşamın merkezine oturur.

İki Dünya Savaşı neden çıkmış? Daha fazlası benim/bizim olsun duygusundan ve çıkar ilişkilerinden dolayı. Bencillik ve çıkar ilişkileri dünyayı kasıp kavurduğu gibi bireysel yaşamı da zehirliyor. Gelir düzeyi arttıkça çıkardan dolayı bireylerin daha fazla saldırganlaştığı gözlemlenmiş.

İnsanların bencillik duygusunu anlayabilmek için onlarla birliktelik gerek. Hani atalarımızın bir sözü vardır: "Bir adamı tanımak istiyorsan ya ortaklık yap ya yolculuk yap ya da aynı evde otur."

Bencillik yaşamın her alanında kendini gösterebiliyor. Bencil kişilik hep kendi duygularının kurguladığı gibi olmasını ister. Kendi istediği saatte, istediği yer, istediği biçimde olmuyorsa sorundur. Ve sorunu her zaman karşısındakine yükleyip çıkar.

Bencillik ve çıkarını önde tutan kişi hep kendi sorunlarının çözümünü öne sürer. Başkalarının sorunları kendisini ilgilendirmez. Dünyanın kendi çevresinde döndüğünü düşünür.

Bencilleri kimse üzmemelidir. Kendilerini çok ama çok değerli görürler. Onlar için görüşmeler yapılmalıdır. Çaba harcanmalıdır. Kendileri istedikleri anda bütün bu ilişkileri silebilme hakkına sahip olmalıdırlar. Çünkü dünyanın merkezinde oturuyorlardır.

Bencillik üzerine onlarca örnek vermek mümkündür. Birilerinin bir değeri nasıl ürettikleri önemli değildir. Kendisi o an onu yönlendirebiliyorsa, istediği biçimde karar verme hakkına sahiptir. Başka bir değeri ve önemi yoktur. Çünkü bu onun hakkı ve yetkisidir. Hiç empati kurma gereği duymazlar.

Bencil kişilik bir taraftan kendini aşırı beğenmişlik içerisine girer. Psikolojide bencilliği ilerlemiş kişilere "narsist" diyorlar.

Bencillik çoğu kez insanları öne çıkaran bir avantaj gibi görünse de dostlukların erimesinde ve bireyin yalnızlaşmasında en önemli neden durumunda. Turgenyev "Bencil insan tek başına kalmış meyvesiz ağaç gibi kurur gider" diyor.

Eğitim sistemimizde bencil ve çıkar ilişkileri üzerine kurulduğundan dolayı günümüz yurttaşlarında giderek çıkarcı yönleri ağır basmakta. Binlerce dershane çocuklarımıza birilerini geç ve kazan duygusunu veriyor.

Günümüz dünyasında duygularımızı ve ilişkilerimizi bencillik ve çıkar üzerine kurunca hiçbir şeyden zevk alamaz duruma geliyoruz. Ne yaşadığımız ev ortamından ne çocuğumuzla geçirdiğimiz anlarda ne de iş yerimizde mutlu olabiliyoruz.

Çıkar ve bencillik üzerine ünlü düşünürler demişler ki:

Bencillik bir doğa vergisidir. Bencil olmamak ise bir değerdir. - J.Maye

Bencil her yerde yalnızdır. - G.Sand

Bencil insan kendisinden başkasını göremez, çünkü gözlerinin önünde gurur perdesi vardır. Eğer ona hakikati görecek bir göz bağışlasalardı hiç kimseyi kendinden aciz göremezdi. - Şeyh Sadi

Kendini beğenme duygusu ilerlemeyi geri çeker. Heraklitos

Bencil insan, tek başına kalmış meyvasız bir ağaç gibi kurur gider. Turgenyev

Yalnız kendisini düşünen adam, yumurtasını pişirmek için komşusunun evini yakar. F. Bacon