BTSO'da 'Ortak Akıl' sloganı güzel de..!

BTSO'nun Altıparmak'taki hizmet binasında BTSO Meclis Başkanı Remzi Topuk, Yönetim Kurulu Üyeleri Fahrettin Gülener, Aytuğ Onur ve İlker Duran'ın da hazır bulunduğu toplantıda, Başkan İbrahim Burkay, Bursa'ya ilişkin çeşitli verileri açıkladı ve Bursa'nın sanayide, ticarette, kendi çalışmaları sayesinde öne çıktığı algısını destekledi.

'BTSO ÜNİVERSİTESİ' PLANI...

Burkay'ın açıklamasına göre, BTSO şu anda tam 38 "Dev Proje"ye sahip. İsimleri şöyle:

"Hayata geçen projeler": Payitaht Çarşı, BTSO Vefa, Sektör Konseyleri, Yeşil Büyüme, İnovasyon ve Tasarım Baharı, Gökmen Havacılık, BTSO Akademi, Mükemmelliyet ve Ar-Ge Tasarım Merkezi, Küresel Fuar Acentesi, Ticari Safari, BTSOBİZ, Kümelenme Grupları, Ur-Ge, Yeni Nesil Fuarlar, MESYEB, Dijital Oda, Türk Ticaret Merkezi, Eğitim Mutfağı, Tahkim Merkezi, İstihdam Ofisi, GEDAD, Ekonomi Oskarları.

"Devam eden projeler": Bursa Finans ve Ticaret Merkezi, Organize Ticaret Bölgesi, Sağlık Serbest Bölgesi, BTSO Üniversitesi, TEKNOSAB, Yeni Nesil OSBler, Uludağ Yaşam Boyu Eğitim Merkezi, BSO Lojistik Köy.

"Planlanan projeler: Yerli yatırım ve Üretim Girdilerini Teşvik Programı, İmalat Sanayiin Dijital dönüşümü (sanayi 4.0), Bursa Uluslararası Fuar Merkezi, Model Fabrika, Kuluçka inovasyon ve girişimcilik merkezi, Teknoloji geliştirme bölgesi.

Yeni projeler içinde en çok dikkat çekeni BTSO Üniversitesi. Burkay, üniversitenin bilimsel araştırma ve teknoloji alanında dünya çapında bir okul olmasını planladıklarını söyledi. Tabi U.Ü ve BTÜ'nin teknolojiyle, araştırma geliştirme ile pek bir işini olmadığı da en azından işadamları için çok açık gibi. Orta öğretimden umudu kesip DOSAB'da BUTGEM ile elini taşın altına koyan işadamları, bu sefer yüksek eğitimde de mevcut üniversitelerden umudu kesif işe koyulacak gibi görünüyor.

BURSA VURGUSU, BURSA'NIN FARKI...

Burkay bol bol Bursa vurgusu yaptı. Kendi yönetimindeki son 4 yıldaki gelişmeleri anlattı. Buna göre Türkiye ekonomisi yüzde 3 büyürken, Bursa ekonomisi 7 büyümüş ve son 4 yıldır, ortalamanın üzerinde sonuç alınmış. Ekonomide Bursa'nın payı yüzde 3,9'dan 4,3'e çıkmış. Bursa'nın merjezi bütçeye vergi katkısı iki katına çıkmış, 4,3 milyar liraya ulaşmış. Bursa'da kişi başına gelir 12,7 bin lira olmuş. Son 4 yılda Bursa'da 16 bin 194 yeni şirket açılmış.

Bir başka çarpıcı rakam ise Bursa'nın son 4 yılda 7,1 milyar dolar ile en fazla yabancı sermaye yatırımı yapılan il olması. Ar-Ge'de 71 sayısı ile ikinci sıraya çıkmış Bursa. İhracatta ikinci iliz. En fazla ihracatçı fırması olan (sayı 4 bin 491) üçüncü iliz. İhracatta ilk bin firmadan 61'i Bursa'dan (Bu alanda İzmir ve Gaziantep'in gerisindeyiz).

Evet, itiraf edelim ki, BTSO yönetimi üye firmaların çıkarları adına çok yoğun bir çaba içinde ve bunu da mümkün olduğunca siyasi iktidar ile koordinasyon halinde yürütmeye özen gösteriyor. "Başarı"larda bunun payı büyük. Odanın BUTGEM, MESYEB, BOTEKOM gibi projeleri büyük ölçüde bakanlığın destekleri ile yapıldı. Son yıllarda hükümet, biraz da piyasanın daha fazla krize girmemesi, şirket iflaslarının ertelenebilmesi adına Cumhuriyet tarihinin en bol teşviklerini, muafiyatlerini sağlandı şirketlere...

Ha, bütün bu çabalar, devlet destekleri şirketleri kurtarır mı? Pek öyle görünmüyor. İş dönüp dolaşıp üretilen malı, hizmeti satın alacak vatandaşa, tüketiciye geliyor. Ama şirketlere kıyak için her yola başvuran idare, maalesef işçi, memur, dar gelirli veya küçük esnaf, sanatkar kesimi için körü sağırı oynamaya devam ediyor. Bu açıdan bakınca da bütün bu çabaların uzun vadede Bursa ve Türkiye için parlak bir gelecek vaadetmediğini söyleyebiliriz.

ANKARA ALIYOR, VERMİYOR AĞLANMASI

Gazeteciler olarak yıllardır dinlediğimiz bir nakarat vardır: "Bursa Ankara'ya ödediği vergilerin karşılığını alamıyor". Yani ödediğimiz vergi, aldığımız hizmetin, yatırımın çok üzerinde!

Bu hesap yapılırken, Bursa'ya yapılacak yol, hastane vs. yatırımlar hesap edilir. Halbuki son yıllarda firmaların pek çoğu bir sürü kamu desteğinden yararlanıyor. İstihdam desteği ile şirketler yeni işe aldıkları işçinin sigorta priminden kurtuluyor, vergi borçları sürekli erteleniyor, yapılandırılıyor, bir kısmından vazgeçiliyor. İğneden ipliğe pek çok konuda firmalar dünya kadar teşvik ve muafiyetten yararlanıyor. Bunların hepsi, ya devletin merkezi bütçesinden ödenen para, ya da merkezi bütçesine tahsilden vazgeçilen paralar.

İster sanayici ister tüccar olsun, firmaların devlet kasasından en fazla desteklendiği dönemleri yaşıyoruz. Üstelik yerli, yabancı bütün firmalar bu destekleri ardına kadar kullanıyor.

Ancak, devletin Bursa'daki sermaye kesimine aktardığı kaynağın miktarı konusunda da elde bir veri, rakam yok. Başkan Burkay, bu konudaki bir sorumuzu yanıtlarken, durumu kabul etti; evet elde veri yok.

Bu yüzden "Ankara hep bizden alıyor, bize vermiyor" yakınması, en azından işveren kesimi açısından, bana pek mantıklı gelmiyor.

TEKNOSAB NEYİ BEKLİYOR?

Burkay başkanlığındaki yönetimin en iddialı projesi TEKNOSAB. 25 milyar dolarlık yatırım çekmesi, 40 milyar dolar ihracat yapması vs. düşünülen bir proje. Ancak ne hikmetse bir türlü somut bir hareket olmadı. Bu yılın Mayıs ayında temeli atılacak denmişti. Hala net bir durum yok.

Aslında Bursa'da kendine bir sanayi bölgesi arayan kaç teknoloji şirketi var? İleri teknoloji sanayi bölgesi dediğinizde burada hangi firmalar yer alacak, ne üretecek? Sahiden teknoloji kriteri konulacak mı? Buranin diğer OSB'lerden ne farkı olacak? Orada arsa fiyatları ne olacak? Kamulaştırma madem tamamlandı niye işe başlanmıyor? Yoksa bazı şirketlerin ucuza arsa kapatıp bunu yüksek fiyattan realize etme çabaları nedeniyle mi işler aksıyor? Diyelim ki, oraya fabrikaları yaptınız, oraya limanı, tren yolunu kim yapacak? Bunun için bir hazırlık var mı? Malum, Lojistik Köy, öyle bizim stabilize yollarıyla bildiğimiz köylere benzemeyecek!

Anlayacağınız, yanıt bekleyen pek çok soru var.

'ORTAK AKIL' GÜZEL DE...

Burkay'ı dinlerken aklıma Bursa'ya son 7-8 yıldır kaydadeğer hiç bir yeni büyük sanayi kuruluşunun kazandırılmamış olması geldi. Yeni yatırımlar büyük ölçüde TOFAŞ, Renault, BOSCH gibi firmaların kapasite artışı yatırımlarından, satın almalardan vs. kaynaklanıyor. Bunlar elbette önemli, ama yeterli değil.

Bu kentin artık aşırı arsa fiyatları vs. nedeniyle yeni sanayi yatırımları için cazip olmaktan çoktan çıktığını tespit edip, daha gerçekçi plan ve hedeflerle geleceğe bakması gerekiyor. Ücretli, düşük ve orta gelirli kesimi soyup soğana çeviren rant, artık sanayileşmenin önündeki en büyük engele dönüştü. Bursa pek çok yatırımı yüksek toprak rantları yüzünden kaybetti.

Ve işte bu yüzden "Ortak Akıl" denince, BTSO gibi bir kuruma, projelerini bütün toplum damikleriyle birlikte hazırlamanın çok yakışacağını düşünüyorum. Açıklanan projelerde hayaller güzel, ama ülke ve kent gerçekliklerine dayanmayınca pek bir geleceği de olmuyor.

İşleri zor, kolay gelsin diyoruz.

@ERODURSUN